Risicomijding: jouw valkuil bij het verstandig op Gods wegen acht slaan?

Je komt bij de specialist in het ziekenhuis. De klachten die je hebt geven daar aanleiding toe. Niet dat je het ergste verwacht, maar toch goed om onderzoek naar je klachten te doen. Dan blijkt dat de uitslagen iets ‘kwaadaardigs’ laten zien. Je leven staat plotsklaps stil. Dat had je niet aan zien komen, nooit verwacht dat… Jij of jouw geliefde kanker?! De grond zakt onder je voeten weg. Het wordt zwart voor je ogen: de dood staat je voor ogen.

Bij stress, als je belandt in een crisis, komt je blauwdruk in persoonseigenschappen naar boven. Je eerste reactie zal bij een levensbedreiging zijn bevriezen, willen vluchten of vechten. Maar dat doe je met de eigenschappen die jij hebt gekregen. En meer met die eigenschap van je die verder ontwikkeld is dan de ander.

‘Weloverwogen en verstandig’ zijn is zo’n persoonseigenschap die je kunt bezitten. Wordt die eigenschap gevoed door een nederige geest en door Gods Geest, dan is deze eigenschap een prachtig talent. De vrucht die gezien wordt, is oprecht zijn en wijkende van het kwaad. Door de genade van God in Christus geeft dat, ook in het leven van alle dag, een nauw leven tot Zijn eer. Een leven waar God een goed getuigenis van gaf in het leven van Job. Wordt die eigenschap gevoed door mijn geest dan word ik hoogmoedig.

In stress kun je als ‘weloverwogen en verstandig’ persoon doorschieten en vervallen in risico’s mijden. Je raakt afgestemd op het vermijden van risico en gevaar. Voor mij herkenbaar als een ingrijpende gebeurtenis en verlies door kanker mij treft. Risicomijding kan je dan duiden als de valkuil. Je kracht (eigenschap), wordt dan je valkuil. Je slaat erin door. Het ont-kracht je, je komt niet meer tot je doel. Je wordt afwachtend en besluiteloos. Je hebt de angst dat het verkeerd afloopt, bang voor gevaar of voor (opnieuw) verlies. Bang ook om zelfs gelukkig en blij te zijn. Je kan een latente, chronische stress ontwikkelen als je het niet bewust bent. Je vervreemdt van jezelf, zo ken jij jezelf niet (meer).

Risicomijdend is niet verkeerd. Het kan bij ‘overdrijving’ wel een blokkade voor je zijn. Waar jij jezelf of anderen tekort doet. Je vertrouwt je hart niet meer. Je blijft in je hoofd zitten, alsof jouw gedachten ‘de waarheid’ zijn en je kunnen behoeden voor verlies. Job hoorde de HEERE zeggen, aan het eind van zijn twistgesprek met zijn vrienden: “Wie is hij die de raad verduistert zonder wetenschap?” (Job38v2).

Een ‘uitweg’ of leerdoel kan dan voor je zijn om wat avontuurlijker te zijn. Niet te overleven, maar leven en beleven. Niet alleen vanuit je hoofd leven, maar jouw hart volgen. (www.desteven.nl – risicomijdend).

“Luister naar je hart, maar vergeet niet je verstand te gebruiken” – het zoeken van de juiste balans.

Om met Salomo te bidden (1Koningen3v9):
“Geef dan Uw knecht een verstandig hart <…>, om verstandiglijk te onderscheiden tussen goed en kwaad”.

Niet bedoeld om jezelf iets te gaan verwijten, maar wel goed je hiervan bewust te zijn. Want: wie wijs is, merk’ die dingen, en geev’ verstandig acht, op ’s Heeren handelingen, zo vol van gunst als macht!

Henk-Jan Koetsier

1 reactie op "Risicomijding: jouw valkuil bij het verstandig op Gods wegen acht slaan?":